Tốt nghiệp THPT là gì và vì sao lại quan trọng với học sinh lớp 12? Đây không chỉ là dấu mốc khép lại 12 năm học phổ thông mà còn là điều kiện bắt buộc để xét tuyển vào đại học, cao đẳng hay tham gia thị trường lao động. Trong bài viết dưới đây, HOCMAI sẽ giúp bạn hiểu rõ khái niệm, ý nghĩa cũng như những quy định mới nhất về kỳ thi tốt nghiệp THPT từ Bộ GD&ĐT.

TOPUNI 2026 - GIẢI PHÁP LUYỆN THI ĐẠI HỌC TOÀN DIỆN

Đồng hành cùng 2K8 chắc vé Đại học TOP

• Bất chấp biến động thi cử, lộ trình toàn diện cho mọi kỳ thi
• Hệ thống trọn gói đầy đủ kiến thức theo sơ đồ tư duy, dễ dàng ôn luyện
• Đội ngũ giáo viên luyện thi nổi tiếng với 18+ năm kinh nghiệm
• Dịch vụ hỗ trợ học tập đồng hành xuyên suốt quá trình ôn luyện

Ưu đãi đặt chỗ sớm - Giảm đến 60%! Áp dụng cho PHHS đăng ký trong tháng này!

HỌC THỬ MIỄN PHÍ ĐĂNG KÝ NGAY

Tốt nghiệp THPT là gì? Cập nhật quy định mới nhất từ Bộ GD&ĐT

1. Thi tốt nghiệp THPT là gì? 

Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (TN THPT) là một trong những kỳ thi quan trọng nhất trong hệ thống giáo dục Việt Nam. Kỳ thi không chỉ nhằm xét công nhận tốt nghiệp bậc THPT mà còn là căn cứ để các trường đại học, cao đẳng sử dụng trong tuyển sinh.

Năm 2026, kỳ thi sẽ áp dụng theo phương án mới: thí sinh phải thi 2 môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn, cùng với 2 môn tự chọn trong số các môn học lớp 12 như Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học hoặc Công nghệ. Trong đó, môn Ngữ văn thi theo hình thức tự luận, các môn còn lại thi trắc nghiệm.

Kỳ thi được tổ chức đồng loạt trên phạm vi cả nước với đề thi và lịch thi thống nhất theo quy định của Bộ GD&ĐT. 

2. Ý nghĩa của việc tốt nghiệp THPT

Việc tốt nghiệp THPT không chỉ đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình học tập 12 năm mà còn mở ra cánh cửa mới cho tương lai của mỗi học sinh. Đây là chứng nhận chính thức về năng lực học tập và rèn luyện, khẳng định học sinh đã hoàn thành giai đoạn giáo dục phổ thông theo chương trình mới 2018.

Đặc biệt, kết quả tốt nghiệp THPT 2026 còn là điều kiện cần để thí sinh tiếp tục hành trình học tập ở bậc cao hơn. Nhiều trường đại học, cao đẳng sử dụng điểm thi này làm căn cứ xét tuyển hoặc kết hợp với các phương thức khác như học bạ, chứng chỉ quốc tế, kỳ thi năng lực. Vì vậy, đạt kết quả tốt không chỉ giúp học sinh yên tâm với tấm bằng tốt nghiệp mà còn tăng cơ hội vào đúng ngành, đúng trường mơ ước.

Ngoài ra, tốt nghiệp THPT cũng mang ý nghĩa xã hội quan trọng: đây là bước đệm để tham gia thị trường lao động, học nghề, đi du học hoặc gia nhập quân ngũ. Nói cách khác, tốt nghiệp THPT 2026 chính là chìa khóa mở ra nhiều lựa chọn tương lai, từ học thuật đến nghề nghiệp.

Ý nghĩa của việc tốt nghiệp THPT

3. Các bài thi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT

Bắt đầu từ năm 2025 (vẫn áp dụng cho năm 2026), thí sinh sẽ tham dự 4 bài thi, gồm 2 môn bắt buộc là Ngữ văn và Toán, cùng với 2 môn tự chọn trong số các môn học lớp 12: Ngoại ngữ, Lịch sử, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ.

Môn Ngữ văn được tổ chức theo hình thức tự luận, thời gian làm bài 120 phút. Đề thi chia thành hai phần: Đọc hiểu (4 điểm) và Viết (6 điểm).

Các môn còn lại, bao gồm Toán và các môn tự chọn, thi theo hình thức trắc nghiệm. Trong đó, môn Toán có thời gian làm bài 90 phút, còn các môn khác làm bài trong 50 phút. Đề thi trắc nghiệm được cấu trúc thành ba dạng câu hỏi:

• Phần 1 – Trắc nghiệm nhiều lựa chọn: mỗi câu có 4 phương án, thí sinh chọn 1 đáp án đúng. Mỗi câu trả lời đúng được tính 0,25 điểm.
• Phần 2 – Trắc nghiệm Đúng/Sai: mỗi câu gồm 4 ý nhỏ, thí sinh chọn Đúng hoặc Sai cho từng ý. Điểm được tính lũy tiến: đúng 1 ý được 0,1 điểm; đúng 2 ý được 0,25 điểm; đúng 3 ý được 0,5 điểm; đúng cả 4 ý được 1 điểm.
• Phần 3 – Trắc nghiệm trả lời ngắn: thí sinh điền đáp án vào ô tương ứng. Với môn Toán, mỗi câu đúng được 0,5 điểm; ở các môn khác, mỗi câu đúng được 0,25 điểm.

Tham khảo bảng sau để nắm được cấu trúc bài thi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026

Như vậy, cấu trúc đề thi mới không chỉ giảm số môn so với trước mà còn đa dạng hóa dạng thức câu hỏi, giúp đánh giá toàn diện hơn năng lực tư duy, kiến thức và kỹ năng của học sinh.

Khác biệt của kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026 so với các năm trước

• Định dạng mới của đề thi: Bổ sung câu hỏi Đúng/Sai và trả lời ngắn, tăng khả năng phân hóa để vừa phục vụ mục tiêu xét tốt nghiệp, vừa hỗ trợ tuyển sinh đại học. Tỉ lệ các mức độ tư duy phân bổ theo tỉ lệ 4:3:3 (biết – hiểu – vận dụng).
• Môn Ngữ văn: Có thể dùng ngữ liệu ngoài SGK, đánh giá năng lực đọc hiểu và cảm thụ trong bối cảnh thực tế, hạn chế học tủ, học thuộc lòng.
• Chỉ còn 1 dạng đề thi duy nhất – thống nhất trên toàn quốc: Năm 2025 sẽ tổ chức 2 đề riêng cho học sinh theo chương trình 2006 và 2018. Tuy nhiên, năm 2026 sẽ chỉ còn 1 dạng đề thống nhất theo chương trình 2018. 

>>> XEM THÊM: 

Thi tốt nghiệp THPT cần bao nhiêu điểm? Tất tần tật thông tin quan trọng

Thi tốt nghiệp THPT bao nhiêu điểm là đậu? Giải đáp chi tiết & dễ hiểu 

4. Quy định đối với thí sinh tham gia thi tốt nghiệp THPT

1) Đối tượng dự thi 

Theo Quy chế thi tốt nghiệp THPT (Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT và các văn bản sửa đổi, bổ sung), đối tượng dự thi TN THPT được quy định như sau:

• Học sinh lớp 12 trong năm tổ chức kỳ thi.
• Người đã học xong chương trình THPT nhưng chưa hoặc chưa đỗ tốt nghiệp ở các năm trước.
• Người đã có bằng tốt nghiệp THPT hoặc bằng trung cấp, thi để lấy kết quả xét tuyển sinh.
• Một số trường hợp đặc biệt khác theo quyết định của Bộ GD&ĐT.

2) Điều kiện dự thi

Theo Quy chế thi tốt nghiệp THPT (Thông tư 15/2020/TT-BGDĐT và các văn bản sửa đổi, bổ sung), điều kiện dự thi kỳ thi TN THPT được quy định như sau:

• Học sinh lớp 12 phải đạt hạnh kiểm từ trung bình trở lên và không bị xếp loại học lực kém.
• Người dự thi tự do cần có bằng tốt nghiệp THCS, đáp ứng điều kiện học lực và hạnh kiểm lớp 12; nếu chưa đủ điều kiện ở năm trước thì phải bổ sung bằng kiểm tra lại hoặc xác nhận của địa phương.
• Người đã tốt nghiệp trung cấp phải hoàn thành và thi đạt yêu cầu các môn văn hóa THPT theo quy định.
• Tất cả thí sinh phải đăng ký dự thi và nộp hồ sơ đúng hạn.

3) Trách nhiệm của thí sinh tham gia kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2026

Theo Điều 21 Quy chế thi tốt nghiệp THPT (Thông tư 24/2024/TT-BGDĐT), thí sinh tham dự kỳ thi THPT cần tuân thủ các trách nhiệm sau:

• Đăng ký dự thi: Thực hiện theo quy định và hướng dẫn hằng năm của Bộ GD&ĐT; bảo mật tài khoản, mật khẩu trên Hệ thống Quản lý thi.
• Làm thủ tục dự thi: Có mặt đúng giờ, mang theo giấy tờ tùy thân hợp lệ, kiểm tra thông tin cá nhân và báo ngay nếu có sai sót.
• Trong mỗi buổi thi: Đến đúng giờ, ngồi đúng chỗ, tuân thủ hiệu lệnh của giám thị; đến muộn quá 15 phút sẽ không được dự thi buổi đó.
• Trong phòng thi: Chỉ được mang theo dụng cụ học tập theo quy định; không mang tài liệu, thiết bị cấm; ghi đầy đủ thông tin vào giấy thi/Phiếu TLTN; giữ trật tự, không trao đổi hay gian lận; nộp bài đúng thời gian và ký xác nhận theo hướng dẫn.
• Đối với bài thi trắc nghiệm: Làm bài trên Phiếu TLTN bằng bút chì đen, điền chính xác số báo danh, mã đề; không được nộp bài sớm; rời phòng thi chỉ khi được giám thị cho phép.
• Trường hợp đặc biệt: Khi có sự cố hoặc cần ra ngoài (cấp cứu, di chuyển phòng chờ), phải tuân thủ hướng dẫn và chịu sự giám sát theo quy định.

Quy định đối với thí sinh tham gia thi tốt nghiệp THPT

5. Bằng tốt nghiệp THPT có xếp loại không?

Theo Điều 7 Quy chế quản lý bằng tốt nghiệp (Thông tư 21/2019/TT-BGDĐT), bằng tốt nghiệp THPT không ghi xếp loại (Giỏi, Khá, Trung bình) mà chỉ xác nhận người học đã tốt nghiệp. Trước đây bằng có mục “hình thức đào tạo” (THPT, bổ túc, vừa học vừa làm), nhưng hiện nay đã bỏ, mọi học sinh đều được cấp bằng giống nhau.

Điều kiện công nhận tốt nghiệp THPT 2025 (Điều 42 Quy chế thi):

• Thí sinh đủ điều kiện dự thi, không bị kỷ luật hủy kết quả.
• Các bài thi dùng để xét công nhận đều đạt trên 1,0 điểm (thang 10).
• Điểm xét tốt nghiệp từ 5,0 trở lên.
• Trường hợp đủ điều kiện dự thi và được miễn thi toàn bộ các bài thi (theo Điều 39 Thông tư 24/2024/TT-BGDĐT) cũng được công nhận tốt nghiệp.

6. Giải pháp TopUni HOCMAI – Đồng hành cùng các sĩ tử Đỗ Đại học Top

Để chinh phục kỳ thi tốt nghiệp THPT 2026, thí sinh cần một lộ trình ôn tập khoa học, hệ thống kiến thức đầy đủ và phương pháp học hiệu quả. Hiểu rõ những thay đổi từ quy chế thi mới, HOCMAI xây dựng giải pháp TopUni PEN – chương trình ôn luyện bám sát cấu trúc đề và định hướng của Bộ GD&ĐT, giúp học sinh 2K8 tự tin đạt mục tiêu kép: đỗ tốt nghiệp – trúng tuyển đại học.

Điểm nổi bật của TopUni PEN:

• Bài giảng chuẩn GDPT 2018: Kiến thức 3 năm THPT được hệ thống logic, dễ hiểu, gắn liền ví dụ minh họa.
• Ngân hàng đề chuẩn cấu trúc: Kho đề phong phú, bám sát định dạng thi chính thức, rèn kỹ năng làm bài và quản lý thời gian.
• Lộ trình cá nhân hóa: Tùy năng lực và mục tiêu, học sinh có thể chọn từ khóa củng cố nền tảng đến luyện đề nâng cao.
• Giáo viên uy tín, giàu kinh nghiệm: Luôn đồng hành, giải đáp thắc mắc và định hướng chiến lược học tập.
• Công cụ theo dõi tiến độ: Giúp học sinh nhận diện điểm mạnh – yếu và điều chỉnh kịp thời.

Với phương pháp học thông minh, tài liệu chuẩn hóa và sự đồng hành của đội ngũ giáo viên, TopUni PEN chính là chìa khóa để thí sinh 2K8 tự tin vượt qua kỳ thi tốt nghiệp 2026 và tiến gần hơn tới đại học mơ ước.

Giải pháp TopUni HOCMAI – Đồng hành cùng các sĩ tử Đỗ Đại học Top

Qua những thông tin trên, chắc hẳn bạn đã nắm rõ tốt nghiệp THPT là gì, cùng các quy định, điều kiện và hình thức xét công nhận mới nhất. Việc cập nhật chính xác những thay đổi này sẽ giúp thí sinh chuẩn bị tốt hơn, tự tin vượt qua kỳ thi quan trọng và mở ra nhiều cơ hội học tập, nghề nghiệp trong tương lai.