Trên hành trình trưởng thành và phát triển của các con, cha mẹ đóng một vai trò quan trọng trong việc định hướng giáo dục nghề nghiệp trong tương lai. Thế nhưng không phải phụ huynh nào cũng có những hướng đi đúng đắn và đủ kiến thức để giúp con hướng nghiệp. Dưới đây là một số sai lầm phổ biến mà phụ huynh hay mắc phải trong quá trình hướng nghiệp cho con em mình.

Định hướng nghề nghiệp cho học sinh là một trong những quyết định quan trọng ảnh hưởng đến tương lai sau này của các con, việc này cần có sự phối hợp ăn ý giữa học sinh, phụ huynh và nhà trường. Trước đây, công tác hướng nghiệp chưa được biết đến nhiều chỉ được giáo dục xen kẽ với nội dung môn học thì hiện nay đây là hoạt động giáo dục đã được triển khai bắt buộc trong chương trình dạy và học. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh và học sinh vẫn còn mơ hồ và chưa có phương hướng rõ ràng trong việc định hướng nghề nghiệp cho con em mình dẫn đến những sai lầm nghiêm trọng. Cụ thể như:

“Xem nhẹ” tầm quan trọng của việc định hướng sớm

Nhiều phụ huynh vẫn cho rằng, việc học sinh còn đang học cấp THCS vẫn còn là quá nhỏ để định hướng nghề nghiệp cho con. Con vẫn còn đang trong quá trình tiếp thu văn hóa và phát triển thể chất nên việc định hướng cho con sau này con sẽ học ngành gì, con thích ngành gì,…còn quá xa vời. Tuy nhiên, theo chương trình giáo dục phổ mới được áp dụng trong một vài năm gần đây, đặc biệt là năm học 2022 – 2023 hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp được đưa vào môn học bắt buộc cùng các môn văn hóa. Theo quy định mới của Bộ GD&ĐT, học sinh khi vào 10 bên cạnh các môn học bắt buộc các con phải lựa chọn 4 môn trong 9 môn tự chọn, các con sẽ không được học dàn trải nhiều môn như chương trình giáo dục phổ thông cũ. Điều này thúc giục các con và phụ huynh cần phải chọn lựa và phân luồng môn học ngay khi hết cấp THCS.

Bên cạnh đó, một số phụ huynh chỉ tham khảo một cách qua loa và hời hợt hoặc không có kinh nghiệm để định hướng đúng đắn cho con. Trong khi đó, các con cũng chưa nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp sớm, vẫn còn ham chơi, không có sự dẫn dắt của bố mẹ dẫn đến trẻ cũng “ngó lơ” và không “mặn mà” khi suy nghĩ về mục tiêu nghề nghiệp của mình.

Thực tế, nếu phụ huynh “xem nhẹ” việc định hướng sớm cho con sẽ dễ dẫn đến lúng túng và bối rối khi không biết chọn môn học nào trong các môn học tự chọn ngay khi bước vào lớp 10, kéo theo những sai lầm nghiêm trọng trong việc chọn ngành nghề và chọn trường đại học trong tương lai.

Phụ huynh và học sinh cần ngồi lại và cân nhắc dựa trên năng lực và sở thích của con để chọn lựa tổ hợp môn và ngành nghề con dự định theo đuổi trong tương lai

Áp đặt một cách truyền thống

Ngược lại với nhóm trên, rất nhiều phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp sớm nên rất sốt sắng và áp đặt các con đi theo truyền thống “cha truyền con nối” nhằm tránh rủi ro trong quá trình chọn nghề của các con. Nhiều phụ huynh muốn con viết tiếp ước mơ của mình, muốn con thực hiện những điều thế hệ trước chưa làm được, kỳ vọng và mong mỏi con quá nhiều mà không màng đến việc con cũng có những ước mơ riêng mình.

Thật không thể phủ nhận, nhiều bạn học sinh được thừa hưởng những gen trội của bố mẹ và bị ảnh hưởng bởi môi trường nghề nghiệp của thế hệ trước nên đem lòng yêu mến với ngành nghề đó. Tuy nhiên, cũng không ít bạn học sinh yêu thích và mong muốn được chọn những ngành nghề khác lại không được sự đồng tình của bố mẹ. Phụ huynh đã đưa ra rất nhiều lý do để áp đặt suy nghĩ, áp đặt định hướng của mình lên các con, thậm chí đe dọa mà không quan tâm đến sở thích và mong muốn của con. Đây là một sai lầm mà rất nhiều phụ huynh mắc phải khi không cho con được tự ý quyết định cuộc đời mình.

Kỳ vọng quá nhiều so với năng lực của con

Nhiều phụ huynh quá kỳ vọng vào năng lực của con mà muốn con theo đuổi những ngành học HOT, những ngành học khó như bác sĩ, kỹ sư,…nên các con phải học rất nhiều để đạt được điểm số cao. Nhiều bạn cũng vì chưa biết bản thân muốn gì hoặc không dám bày tỏ quan điểm nên nghe theo sự sắp đặt của phụ huynh đến khi lỡ bước vào mới biết mình không phù hợp.

Việc định hướng nghề nghiệp và con đường học tập cho con cần có sự đồng thuận giữa học sinh và phụ huynh chứ không phải chỉ ở một phía. Phụ huynh cần thấu hiểu năng lực và sở thích của các con để đưa ra những lời khuyên hữu ích nhất. Các con cũng nên lắng nghe và thuyết phục cha mẹ, bày tỏ ý kiến và có trách nhiệm với những quyết định của bản thân mình

Hiện nay có rất nhiều phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của việc định hướng giáo dục sớm nhưng chưa có đủ kiến thức và kinh nghiệm để định hướng cho các con học ngành gì, chọn môn học gì để theo đuổi được ngành học đó. Với mong muốn hỗ trợ học sinh và phụ huynh định hướng sớm cho con em trong quá trình học tập và xác định nghề nghiệp trong tương lai, HOCMAI đã ra đời Giải pháp tư vấn chọn ngành – chọn trường cùng chuyên gia. Học sinh và phụ huynh sẽ được tương tác trực tiếp cùng với chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong ngành giáo dục để chọn cho con những hướng đi phù hợp nhất ngay từ những năm đầu cấp THPT.

Cách chọn tổ hợp môn vào 10 sao cho hợp lý